Kahibulongang Halawod sa Lapyahan

Kahibulonga'ng Halawod sa Lapyahan

December 17, 2012

O Daniel, Daniel ko'ng hinigugma~

Sud-onga, sud-onga gayud kini'ng ako'ng 

                                               lapyahan;

Subay-subaya ang kapunaw-punawan, 

Subli-subli-a pagsusi lagpas sa higante'ng 

                                               sakayan.

Kalim'ti, lim'ti ang ka-itum sa panganod;

Totoki, totok gayud sa mga mahidlawo'ng

                                               balod;

Iduko, iduko ang malawomo'ng kahisubo;

Panginhas! panginhas sa matam-iso'ng 

                                               halawod.

Matag gutlo nagbaba kini: kini ug sugilanon.

Hapyora, hapyora sa imo'ng mga puti'ng

                                                pilok.

Wa ba kay nabati'ng kabug-at? Wa ba?

Wa ba kay namatikdan bisan d'yutay ra,

                                                wa ba?                  

Lantawa, lantaw sa kalay'on sa halawod.

Ingon ana ka-halawom, lawom! ingon ana 

                                                gayud.

Piyong ug kadyot. Piyong, my love~

Mata! mata! mahulog unya imo'ng mga

                                                 mata!

Pakighigala, higala-a ang imo'ng mga ngabil;

Gaksa, gaksa'g ayo sa gugma imo'ng mga 

                                                 tudlo. 

Tungod kay... tungod kay niini'ng taknaa, 

Duyanon mo, duyanon mo ang nahikatulog nga

                                                 kasingkasing;
Duyogan mo, duyogan mo ang nagpangadye nga

Pagbati, pagbati nga karon, ugma, ug hangtud sa
                                                 langit.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

12-21-2012: Adlaw sa Hudyaka

12-21-2012 sa Mayan Calendar: Katapusan sa Kalibutan

December 12, 2012

Basi sa Mayan calendar,

sa Disyembre kawhaa'g usa,

tuig sa kawhaan ug pulo'g duha,

adlaw'ng Biyernes:

ang kamot ug tudlo sa orasan,

daw mo-ungot ug moyugyog sa kalibutan;

mogun-ob sa matag-usa;

magkaguliyang! 

mawatas-watas - tawo, hayop, bukid - tanan!

wala'y mahibilin--

diyosnon man,

wala'y tinuho-an,

wala'y dinapigan,

o sulogu-on man ni Satanas--

wala’y pili,

ang tibook lumulupyo--

managhilak sa kalisang;

manago sa kahadlok;

managduyog sa pag-ampo (sama sa manaygunay)

sa tingog sa kahitas-an nga hilabihan kalanog ug

sa tay-og nga hilabihan kakusog;

managan!

manggawas! 

mananap nga sukad wala pa hikit-i;

motuybo, molampurnas ug

magpangka tubig ug yuta;

dili tsunami,

dili linog,

dili bagyo,

dili turnado,

dili boto sa bolkano,

kon di’ gubat sa tanang katalagman!

bisan pa'g tuk'han

ang taknaan,

matag segundo…

wala na gayud kita'y mahimo

kung maabot ang takna

sa panahon sa hudyaka.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

- kini bunga lamang sa ako'ng pagkamabalaknon :)

Ang Binisaya'ng Pinulongan

Ang Binisaya'ng Pinulongan

Dec. 11, 2012


 Ang Binisaya'ng pinulongan daw lama na lamang's gigikanan

-- dili na lantawon; dili na duawon; ug dili na handumon.

Hulaton ba nato’ng magkahanap ang pag-aginod nga paglambo?

O ayha na ba kung panas na! nga kita’ng mamumulong hidlawon?

Sa ani nga pinulongan, wa'y ako'ng malantaw nga kauswagan.

Hikalimti ang kabalhinan kay dinhe niini nga lingguwahe...

Mura ug wala na gayu'y paglaum nga sa kanato mangabli--

Wa'y pagtudlo; bungat nagkabaklag; nihit pa ka'yo ang basahon…

Bisan magtutudlo sa tulunghaan English mao'y rosaryohan.

Kasagara'ng mga sapi-an, hasta ultimo, bakya ang mag-Binisaya kuno.

Gagmay pa'ng mga bata, una nga ipatulon InEnglish mao!

America-nose nga sinultihan ampay sa mini'ng lungsoranon.

Pulong kinaraan nanagkamang sa mga lub'nganan sa lumad;

Sila ra ang nahisayod ug sila ra usab ang makatugkad.

Tingog ug panaghonghong sa katigulangan daw sama sa kalag;

Ang makabati sa sinati mao ang mo-utingkay'g mokaplag.

Mga politiko lagi sa Binisaya ma'yo mokumbati;

Ang makadungog mamangha sa pulong nga gibungat, makabugha.

Maayo unta politiko na lang magtutudlo sa Cebuano.

Kay kung pagdumala sa lungsod ang hisgutan, daghan wa'y hinungdan!

Ang kabatan-onan pod... texting, Facebook, ug Pacquiao, suweto kaayo.

Anaa po'y uban na-boang sa internet, video games ug bisyo.

Apan kung anaa'y mobatbat na gani ug balak/Binisaya,

Kataw-an ba lang, binoangan pa gani, 'sahay pa… ikulihad!

Naunsa man 'tawon? Kinsa man unta ang mosangyaw ug mogiya?

Hain na ba ang pagsunod-lakang sa ato'ng bililho'ng kultura?

Unsa kaha'y ato'ng kaugmaon ug tingusbawan nga simbahon?

‘Padayon ba nato’ng itipig sinilhigan sa salog, ilalum?

Mausab ra'ng dagan kung kini ato nga pagahisgutan. Usbon!

Kung magbaton lang gayud ug paghigugma sa ato'ng pinulongan,

Siguro mabanhaw'ng naanda'ng talagsao'ng hiyas, di' ra, kon di' --

kaayuhan, kalambo-an, ug kahiusa sa kinatibok-an.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

basahon  – materials ranging from books to internet writings

Cebuano – the language of Visayas and most parts of Mindanao

Binisaya – is the same as Cebuano, but some would argue that 

                Binisaya is a Cebuano or Visayan dialect spoken only throughout most 

                of Mindanao. However, there’s much similarity.

Alternative names for Cebuano: Sebuano, Visayan, Bisayan, Sugbuanon, Sugbuhanon, Binisaya - www.bansa.org

Paghigugma sa Inahan ngadto sa Anak

ang Paghigugma sa Inahan ngadto sa Anak

kay Wala’y Utlanan

Dec. 10, 2012

Mga kamot mo nga nagkapa-kapa,

Kupot nga hugot ni'ng mga tudlo

Daw dagpi sa kalipay nagdalit

Ug kadasig hapyod niini'ng dughan.

O pagkaanindot sa imo'ng mga kamot...

Mga tiil mo nga nagpanikad-sikad,

Aha kaha’ng dalan kini motugdon?

Maayo unta nga sa imo’ng paglupad

Dia ako kanunay sa imo, tapad,

'Labina sa adlaw ang pagsulay mosunlog.

Imo’ng mga mata kanako nipadayag

Daw sama sa bitoon nga nag-iwag

Ug kahayag niini'ng pinoy-anan 'ta.

O malantaw ko unta ang imo’ng ugma

Aron sa dula sa kinabuhe mapangandam ka.

Kamot mo nga mahigugmaon sa kanunay

Nagsapnay ki’ng kasingkasing; tiil mo’ng

Sa panumdoman, mga tunob magapabilin;

Ug mata mo’ng sa kanako makapabuhi:

Di' ko igsapayan ki'ng kinabuhe’ng maglawig.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

Dibuho sa Gugma gikan sa Anak ngadto sa Amahan, ug Inahan

                                                         Drawn by my son, Ethan E. (aka Fritz)

Dibuho sa gugma Gikan sa Anak ngadto sa Amahan, ug Inahan

December 10, 2012

"Ania ako'ng kamot, daddy.

Dia ka, daddy.

Taym'sa! ipakita ko sa ni mama."

Samtang nagkamulong...

"Tan-awa ra, nindot lagi.

Matud pa niya

kahulagway mo daw si Yoda,

- sa Star Wars ba!

mubo lang siya."

Nilanog ang bahakhak

sa amahan.

Naglinog!

ang panimalay,
mga butang nangalisang.

Nakasinggit ko'g "iring gilaygit!"
Iring

nagdagan-dagan paingon ilalum sa higdaanan

samtang ang bata

nipahiyum ug nagkatawaha ‘sab.

"Sagdi lang sunod puhon

ako ‘ning usbon,

lahi man gud imo’ng ilong.

Ako’ng dungagan imo’ng buhok;

nagtugsoy, pulo’g duha ra pod.

Dako man imo’ng dalunggan,

mura ma’g sa elepante.

Sa tinood, anaa ba’y ingon ani?"

Padayon ang kahimoot sa amahan,

ug ako nipasabot:

Subo ko’ng ika-ingon, oo, anaa.

Matag tawo mahigmugso sa nagkadaiya’ng hitsura

apan usahay anaa gayu’y maglahi.

Maski unsa ka talagsaon ang hulagway,
unsa ka mangil-ad ang kalahi-an,
unsa ka maot ang panagway,
ug nagkahibat man ang pamay-ong,

dili sa ingon nga sila wala’y pagbati.

Susama usab sila kanato, mohilak

kung ang pulong na gani modagmal.

Ang pinakamahinungdanon kay
dili kini nila tinuyo-an, kon dili, 
dag-umong hagit lamang sa kapalaran.

"Hmmm…" (pakigduyog sa kasubo inubanan sa pagkulismaot)

Samtang nagkamulong...

"Daddy! hadlok man imo’ng mata.

Tan-awa gud… 
I love you, daddy~

Hey! nagpataas ka sa imo’ng kamot!

Haha! Ha-ha! Ha-ha!"

Samtang nagkamulong...
(Butang pareho niini

dili ra kaayo mahinungdanon

apan ang kadaghanon ug kalidad nga susama niini

kay sa matag pamilya dako’ng mahinungdanon.

Kita mismo’ng ginikanan ang makahulma

sa padul’ngan ug maayo’ng kalampusan

sa atong mga anak. Gipanghinaut ko lang

nga kini magapadayon) magapangidhat ang gugma--
managkatawa ang kasingkasing
iniwagan sa malamdagong ugma.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

Dibuho - drawing

Bugto

Bugto

December 6, 2012

Sa ako'ng pagbiya wala ako'y lai'ng mahunahuna kon dili--ikaw!

Sa ako'ng paghanduraw wala ako'y lai'ng malantaw kon dili--ikaw!

Sa ako'ng pagpahiyum wala ako'y lai'ng handumon kon dili--ikaw!

Sa ako'ng pagbati wala ako'y lai'ng higugmaon kon dili--ikaw!

Sa ako'ng pakighawid wala ako'y lai'ng pagakup'tan kon dili--dili ikaw.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

Lumpia ni Mama

Lumpia ni Mama

December 10, 2012

Gusto ang uban nga makakat'on

Sa niluto-an nga Pilipinhon.

Wo! sa tugas nga tadtaran pa lang

--Mga sagol nagtagad pa gani--

Magpanig-ab na ang mga dalo!

Pastilan! mga tiil manduol;

Bisan baba sa amang mosagbat;

Gani mga tiyan magbagotbot:

Hulat bahala'g sampot mosapyot.

Magpangambak ang mga kulisaw.

Naa'y uban hilum pa sa kagaw,

Diay mga laway gipangtulon.

Uban dili na makapaabot,

Daw labing kagutom ang nitoktok.

Usap mga pagpaniamtiam -
Makapat'yabaw ug himongaan.

Puwerte! ang kalami, matilawan.

Ang kusina kay nagkarambola:

Gamit-pangluto 'ni bisan-asa,

Ug nagkaguliyang ang hitsura.

Niluto ni mama nga lumpia (ahhh!)

Diin sa kaha pa mangimbita--

Kagubkob, kalami ug kahumot,

Manumbalay sa mga kasikbit.

Manilaptilap ang makalabay;

Kay gani kinsa to’ng makalanghap,

Baba magnganga, damgo’g kumbira.

Gana mobuskad: mata mobudlot;

Ngabil mopakpak; ilong molisngag;

Dila mos'limbad; lagus maglaway;

Ngipon mokagot; buhok motugsoy;

Kung "kaon na!", tiil mokaratil;

Kalimotaw daw managsolirap

Ug ang kamot managkitoy-kitoy.

Sa paak ug usa lang ka lamoy,

Singot daw bugbog mura ug yamog,

Managbahakhak 'sab ang tilaok.

Di' kalikayan usahay lang g'yud 

God! kung ang mahibilin diyutay ra…

Dunggan mobagting kung moingon na,

“'Oops, ayaw ug kan-a! sa pari 'na.”

Copyright © 2012 by Nhejzheen

Maayo pa ang Iring kay Tulog-Kaon

Maayo pa ang Iring kay Tulog-Kaon

Udtong Totok
(Sa ako'ng atobangan mao ang iring nga nahinanok sa katulogon.)
12/06/2012

Emily ang iyaha'ng ngalan,
Natulog nga sa habol nagbalukot
(Gusto 'ko unta nga mani-odto!).
Nakapahimoot kanako ang katulogon,
Sa iyahang kahilum ako nahinanok
--Apan nahigmata ako sa iya'ng paghagok!
Nagtuo ko man tawo ra'y kaantigo!
Maayo pa ang iring kay "tulog-kaon",
Samtang kita'ng tawo...
Dili ra duha ka pulong kon dili nilibo-libo,
Pakapinan pod dayon ug Facebook.
Mga anak intawon nanagtyabaw,
Mga tiyan daw yagpis pa's bingka'ng tikoy:
Nanaghaw-ang, nanagkutoy'g nagdagook,
Wala gani himasa, gipangmuta pa!
Nanuktok ang silingan...
Nagkalanrakas! - mura'g dili poy'anan.
Ang amahan intawon hilabiha'ng paningkamot,
Mag-overtime pa gani,
Suweldo igo ra pod.
Ang kamingaw kalim'tan na lang,
Maluwas lang sa kagutom ug balayronon.
Utang dinhe, utang didto!
Nagtapun-og ang problema
Daw labhunon nga naputos sa mantsa.
Maayo pa ang iring kay tulog-kaon ra.

Copyright © 2012 by Nhejzheen

   

Sa ako lang ba...

╔═════════╗

Sa ako lang ba... 

 ╚═════════╝ 

October 8, 2012

Ang tinu'd-anay ug dulot-bukog nga gugma kay susama sa kalag, ginahisgutan apan inilap lang ang makasugamak. Sa mga makasinati o nakasinati niini: Himo-a ang tana'ng lakang nga imo'ng gitikang tulin apan wala'y palad nga matumban - kay sa kaulahi-an... ikaw ra man pod ang matikwang. Sa tin-aw nga sangputanan, imoha unya kini nga pagabasulan.  

Copyright © 2012 by Nhejzheen