Wednesday, March 13, 2013

Lamat sa Lang'og nga Buswak sa Gugma'ng Tikasan

                             Photograph by W.E. (my husband)
Lamat sa Lang'og nga Buswak sa Gugma'ng Tikasan

 March 4, 2013

Niabot ikaw aron mobiya;
Buot mo’ng su’ng-on kini’ng galamhan;
Kuyogan ako’ng mag-inusa-ra;
Magpanuktok ka sulod ni’ng dughan
--Daw panaad nga dili talikdan;
Sapnayon paingon ngadto’s langit;
Pandungan sarang kapanganuran;
Dad’on sa himaya sa kangitngit;
Dayon ako! -- ako nga idalit
Gayu’ng pagbati nga wala’y sukod:
Malawom, makusog ug mainit
--Daw managtaghoy ngadto sa hangtud
--Diay sa lamat mo mabilanggo
Ang kini’ng kalag ko nga nagbakho.

Copyright © 2013 by Nhejzheen



------------------

"Lamat sa Lang'og nga Buswak sa Gugma'ng Tikasan" is a sonnet written in Spenserian form.

Tuesday, March 12, 2013

Haram

Garay Nhejzheenian #2


Pagbati’ng Dili ug Ginadili
March 5, 2013

Magsalimuang ang espiritu;
Maturiring ang kalibog--tungod
Di’ na masayod ‘sa’y matuod--kay
Pinitik magpasulabi: ug ang
Uban lim’tan, lim’dan kinsa, kung gug-
Ma’y maghawod--‘san pa’g mahidagma
Sa kahait sa kapait, tagam
Di’ modulot, andam maninguha
Sang aso nga makumkom: daw tanan
Sa Ngalan--ibayaw, simbahon g’yud.

tungodkayanggugmagamhanang’yud



Copyright © 2013 by Nhejzheen



----------------
I did it! Pagkamalisod gayud! Sa tinuod lang, nikabat ug pipila ka mga adlaw ayha nahulma, ug namugna kini nga balak. 

Sigun na sa ako'ng gipatin-aw sa miagi: dili na kinahanglan nga ang laray o panagsumpay sa matag katapusa'ng silaba mahisab'tan, o maghulagway sa unsa man. Apan kung gusto mo'ng hagiton ang imo'ng katakus... hatagi sa pagtugot ang pagdili sa pagdumili. 

Saturday, March 2, 2013

Kinsa'ng Kamot

Garay Nhejzheenian #1


Kinsa'ng Kamot
February 22, 2013

Kinsa’ng kamot kamot ko’ng nakuyog,
Kinuptan pagkup'tanay'ng matam-is,
Unsa kadto, asa ug kanus-a, 
Naglangkob gihapon sa gihapon,
Mga kagahapon nga daw puno
Sa katam-is, kapait, kaaslum,
Kansang ngabil ngabil ko’ng nahalok
Nga matud pa, "Kini, panghangtud g'yud!"
Apan tataw kaayo ang kadan-ag
Sa panagway'ng bakak sa pamakak--
Mao nga niini'ng kasingkasing
Nikisaw ang hilum nga kasakit.

yogisaponnolumlokg'yudagkaksingkit



Poet's remarks:

Ako'ng tawagon kini nga ginamaan: "Garay Nhejzheenian". Ang katukuran sa hiini nga balak kay susama sa gitawag: blank verse, nga anaa'y pulo ka mga silaba (litok) matag linya. Sa blank verse nga matang sa pamalak kay wala'y limita kung unsa ka taason ang balak, apan kasagaran naglangkob kini siya'g labi'ng diyutay mga pulo'g lima ka wala nagkapareha nga tunada nga mga linya; ug nagbaton kini ug pulo ka mga silaba matag laray--gamit ang iambic pentameter nga ritmo.  

Ang Garay Nhejzheenian kay usa ka katukuran sa balak nga anaa'y pulo ka mga silaba matag linya. Ang katapusa'ng silaba sa kada linya kay managlahi sa uban. Ug ang kinaubosan sa garay sa mao nga balak kay nahimutang ang usa ka laray panagsumpay sa tana'ng kinatapusa'ng silaba sa matag linya--daw og lahi man ug salikwaot. Ako'ng nakita nga usa kini ka pamaagi nga makapaikag ug makapa-interesa gayud, sa pagkatinuod. Kini nga laray kay dili na kinahanglan ang paghulagway o pagpasabot sa bisan unsa man. Gihimo lang kini nako nga lakang sa pag-garay sa pagtuo'ng dugang kini nga panakot sa ako'ng ginama. Paningkamotan nako, sunod puhon, ang pagkab'ot sa paghan-ay nga mahisab'tan ang mao'ng laray sa nahisgot nga panagtapo sa mga pangkatapusa'ng silaba. Tingali kana posible; malisod, apan ako'ng sulayan. Mamahimo'ng usa kini ka dako'ng hagit alang kanako.

------------------

I will call this particular format "Garay Nhejzheenian". This format is similar to blank verse poetry; every line has 10 syllables. Blank verse has no stipulation as to how long, and usually has at least 50 unrhymed lines with 10 syllables each--using iambic pentameter rhythm. To put intrigue into my composition, I made sure that each of the last syllables do not repeat, and placed all the last syllables together at the very end of the poem. I find that to be very interesting and intriguing indeed. I will make sure next time that all these ending syllables will be something that is more comprehensible. Perhaps that's possible. I will try. It will be a very tough challenge for me. 

Garay Nhejzheenian format is a 10 line poem with 10 syllables on each line using iambic pentameter. The last syllable of each line is different from all the others. And at the very bottom of the poem is a one-liner consisting of a string of all ending syllables -- weird as that may seem. It doesn't need to portray or mean anything.  

Copyright © 2013 by Nhejzheen



Friday, March 1, 2013

Panaway



Panaway'ng Matinabangon vs. Panaway'ng Mangil-ad
January 28, 2013


Let some criticism sink in and let some other criticism roll off.

Ang panuki (panaway sa tag-tuki) o batikos kay anaa ra kanato kung unsa kini ka mahinungdanon, nga kung sa uban pa, kini usa ka masay'ponon. Apan, sayop sila! Kung buot hunahunaon, usa kini ka butang nga naghalad ug pagtabang--nga angay nato'ng tagdon, hangpon, dawaton, pamati-on ug hinuktokan; samok, makapatandog ug garbo, makapatuybo ug buhok o sakit man, apan angay kini nga hataga’g bili, pasidunggan, pasalamatan--ug dili yam-iran (ug labing ngil-ad sa tanan, ing'nan dayon, "Suya ka lang!"). 

Pinaagi sa panuki, nga matang sa pagtabang, kay ato’ng mapanaminan kung asa kita nagkulang tungod kay mao kini ang kinabuhe sa kamatuoran. Sa panuki kay nagtimbaya ug hingpit nga kausaban. Wala'y kapasikaran ang ato'ng pagka-anaa ug pagpuyo niini’ng kalibutana kung dili kita andam nga motul-id sa nasuhi nato’ng gilak’tan. Ayaw hikalim'ti nga ang tawo dili perpekto: masay'ponon, may apan, dili putli, dili hingpit ug salawayon nga matang nga pagkatawo. Si kinsa ba kanato nga dili mahinaway o wala'y mahinaway? Managsama ra kita'ng tanan--dili perpekto. 

Ang panuki kay mao ang ligid-tabang ngadto sa kalampusan. Pagkugi, pagpasensya, pagpailob, pagtul-id ug paglahutay lamang ang gikinahanglan taliwala sa kapakyasan ug kasay'panan. Ayaw pagka-deskorahe ug pag-wala sa paglaum. Padayon Pilipino! bisan pa'g sa pulong dabudabuhan kita pag-ayo. Kung kinaugalingon (personalan) na gani ang ipunting nga pandaot (sama sa: bati ka'g nawong, lisngag ka'g ilong, paghikog nalang! mamatay unta ka, ug uban pa), lahi na kana nga butang, mangil-ad--ug dili kana angay tumpangan. Apan kung tan-awon ‘ta sa lamdag nga bahin: anaa'y tawo nga mangil-ad apan anaa man po'y matinabangon. Pasagdahi na lamang ang mga samukan (masuyaon ug hinawayon sa pang-kinaugalingon). Balanseha na lang, igsoon! Laay baya pod kung kahapsay ra ug wala’y drama ang ato'ng atobangon; lingaw man pod kung anaa'y mga tigpamahit. Sagdi lang, sa ilaha'ng pahit sila ra man po'y mapaakan ug matanggong sa kangitngit. Sa tin-aw ug lakbit nga pagka-estorya: Ang dagan sa mangil-ad nga taras molahutay apan mahitumpawak sa pagbati'ng pagka-wala'y kalipay. 

Ang tira sa panuki kay mao ang bida, tirador, sa ato'ng pagpaningkamot nga mapaanindot ang dagan sa kinabuhe ug mapalambo ang ato'ng pagkataw'hanon--sa gama--sa lihok--sa kinatibo'k-a'ng kaugalingon. Walay kabalhinan ug kabaghuan kung pagdayeg lamang ang ato'ng hagkan. Busa, makusganon ako nga moingon: Kini mao ang tin'aw nga pagpatin'aw sa matin'aw nga tan-aw sa panaway sa tagtuki: Isalikway ang sayop nga pagsabot sa pulong "panaway" kung kagustohan mo'ng maumol ang pagka-banga ngadto sa pagka-maayo ug ang pagka-wala'y ayo ngadto sa pagka-malampuson. 


Copyright © 2013 by Nhejzheen